Veiligheidsplan & Crisiskaart

De basis om aan preventie en vroeginterventie te doen en om zo crisissituaties te vermijden en te hanteren, ligt in het opstellen van een veiligheidsplan. Veel geestelijke gezondheidsdiensten, zowel ambulant als residentieel, maken hier reeds (gedeeltelijk) gebruik van. Dit plan wordt aan de start van de begeleiding in samenspraak met de cliënt (en eventuele belangrijke naasten) opgemaakt. Concreet wordt er opgelijst welke emoties en gedragingen zich voordoen tijdens crisismomenten (zwart en/of rood), op momenten wanneer een crisis dreigt (geel/oranje) en op momenten waarop de situatie stabiel en rustig is (groen). Zo krijgen cliënt,  hulpverleners en omgeving een duidelijk zicht op mogelijke alarmsignalen. Naast het verduidelijken van signalen, wordt er ook gekeken naar wat er wel en niet helpt voor de cliënt op crisismomenten, wat de cliënt zelf kan doen, wat de omgeving kan doen, wie men waarvoor kan contacteren en welke rol de hulpverlening kan en mag opnemen. Dit zorgt voor duidelijkheid en houvast: cliënt en hulpverlener zijn voorbereid en weten wat ze van elkaar kunnen verwachten en wat wel en niet helpend is. In het verlengde van dit veiligheidsplan kan ook een crisiskaart worden opgesteld. Op dit kaartje noteer je zelf (eventueel in samenspraak met je begeleider) hoe een crisis er bij jou uitziet, wat je kan helpen en wat niet, hoe anderen best kunnen helpen, wie er verwittigd dient te worden en welke medicatie wel en niet werkt. De crisiskaart kan je vervolgens in je portefeuille bewaren en afgeven aan hulpverleners (of anderen) wanneer zich een crisis voordoet. Door een veiligheidsplan en crisiskaart op te stellen, krijgen cliënt en hulpverlener(s) zicht op (alarm)signalen, op rustbrengers, en op wat helpt en wat net niet. Dit kan vaak escalatie voorkomen, of desgevallend ervoor zorgen dat er op een menswaardige en vooral helpende manier met moeilijke situaties wordt omgegaan. Hulpverlening is mensenwerk, en daarmee ook maatwerk. Met het veiligheidsplan en de crisiskaart wil men zoveel mogelijk tegemoet komen aan de wensen en noden van de cliënt en zijn/haar context.   
Meer info, sjabloon en hulp bij het opstellen van een veiligheidsplan en crisiskaart:
https://www.netwerkemergo.be/wp-content/uploads/Signaleringsplan-Emergo-2019.pdf
https://www.netwerkemergo.be/wp-content/uploads/Crisiskaart-definitief-2019.pdf
https://www.netwerkemergo.be/wp-content/uploads/Handleiding-signaleringsplancrisiskaart-2019.pdf